ERP HABER – 10.000 de bir… Yolda giderken karşınıza çıkan iki Mini Cooper’ın birbiri ile aynı özelliklere sahip olma olasığı sadece 10.000 de bir! Kulağa inanılmaz gelse de, bu bir gerçek. Bu otomobilin üreticisi, böylesine çok seçenek sunuyor tüketicilerine. Hatta, dilerseniz markanın İnternet sitesine girip, size sunulan sizlere sunulan yüzlerce farklı opsiyon arasından dilediklerinizi seçerek kendi Mini Cooper’ınızı oluşturabilir ve dünyada sadece sizde olması ile övüneceğiniz, kendinize özel Mini Cooper’ınızı oluşturabilirsiniz.
Tüketici olarak kulağa ne kadar hoş geliyor… Ama bu üretici firma için o kadar da kolay olmasa gerek… Bu düzeyde üretim gerçekleştirebilmek için, bu yapıyı yönetecek kurumsal yazılımın bazı temel özelliklerinin olması gerekiyor.
Üstelik bu durum, sadece özel üretim yapan üst düzey otomotiv firmaları geçerli değil. Eğer ürettiğiniz ürün, standart özelliklerin ötesinde, müşteri istekleri doğrultusunda sekillenebilen bir yapıdaysa; yani firmanız “Siparişe özel üretim” gerçekleştiriyor, ya da en azından bir grup ürününüz sipariş bazında müşteri istekleri doğrultusunda şekilleniyorsa, kullandığınız kurumsal yazılımınızın “Konfigürasyon Yönetimini” destekliyor olması gerekir.
ERP’niz Konfigürasyon Yönetimini Destekliyor mu?
Bu yapıyı desteklemeyen bir yazılım ile işleri yönetebilmek, eğer ürün opsiyonları da biraz fazla ise neredeyse imkansız ve işin içinden çıkılmaz bir hal alabilmektedir. Makina imalatçıları, Mobilya imalatcıları, Isıtma ve soğutma sistemleri üreten firmalar, Ambalaj üreticileri gibi birçok firmanın aslında ihtiyaç duyduğu çözüm “Konfigürasyon”dur.
Çok basit olarak, firmanızın böyle bir çözüme ihtiyaç duyup duymadığını sipariş alırken kullanmış olduğunuz sipariş veya teklif formlarından anlayabilirsiniz. Eğer sipariş formunda Satış Temsilcisinin ürünle ilgili müşteriye sormak zorunda olduğu ve cevaplanması gereken sorular varsa siz de siparişe özel üretim yapıyorsunuz demektir. Bu bazen ürünün rengi, boyutları, malzemesi gibi çok az sayıda da olabileceği gibi bazen teknik spekleri içeren yüzlerce soruyu kapsayabilir. Ürününüzün kompleksliğine bağlı olarak değişir. Mini örneğinde olduğu gibi yaklaşık 50 farklı sorunun cevabını verdikten sonra “size özel” ürünün oluşması mümkün olabilmektedir.
Olayı biraz daha ileri düzeye taşıyacak olursak, Müşteriye özel imalat yapan firmaları da kendi içlerinde kategorize etmek mümkündür. Bazı firmalar müşteriye özel tasarım hazırlayıp imalat yaparlarken, bazı firmalar müşteriye özel imalat ( yarı mamül seviyesinde de müşteriye özel üretim) bazıları ise sadece sunulan kısıtlı sayıdaki opsiyonlardan seçim sayesinde müşteriye özel montaj (hazır modüllerin bir araya getirilmesi) yapabilmektedirler. Sıra ile örnek vermek gerekirse, müşteriye özel bir CNC makinasının yeni modelinin yapılması, müşteriye özel tasarıma; standart CNC modellerinden birinin sadece kumanda panelinin farklılaştırılarak yeni bir ürün yapılması Müşteriye özel imalata; toplama bir bilgisayarın oluşturulması ise müşteriye özel montaja örnek teşkil etmektedir.
Bu tarz çalışan firmalarda, konfigürasyon yapısını desteklemeyen bir sistemle çalışıldığında, sipariş almak veya teklif oluşturmak bile uzmanlık gerektiren konulardandır. Kompleks bir üründe teknik olarak doğru ürünü teklif etmek bile uzman satış temsilcilerinin olmasını gerektirmektedir. Teklifin fiyatlandırılması ve kar marjlarının tespit edilmesi ayrı bir çalışma gerektirmektededir. Müşterinin bir revizyon istediği söz konusu olduğunda tüm çalışmanın yeniden yapılması zahmetli bir süreç olmaktadır. Sipariş alındıktan sonra diğer bir önemli nokta, bu özel ürüne yeni bir stok kodu vermek, imalat aşamalarının yönlendirilmesi ve tedarik planının oluşturulması için üretimde kullanılacak olan bu ürüne özel ürün ağacının oluşturulması ve üretim rotalarının belirlenmesidir.
Mini örneğinden yola çıkıldığında sipariş gelmeden tüm olası özellikleri dikkate alarak mamül kodları açmak, her birine özel ürün ağacı bilgilerini ve üretim rotalarını girmek mümkün değildir.
Bu noktada IFS Konfigürasyon Yönetimi sayesinde tanımlanan, “Generik Ürün” diye adlandırılan yapı sayesinde satışcının doldurması gereken sorular belirlenir. Teklifi oluşturma veya sipariş girişi esnasında satış elemanına yöneltilen bu sorulara verilen cevaplara göre sistemin hangi malzemeleri ne miktarda kullanması gerektiği, konfigürasyon kuralları ve formülasyonları sayesinde tanımlanır. Satışcı cevaplaması gereken soruları girdiği anda sistem belirlenen fiyatlandırma kuralları sayesinde müşteriye özel ürününü bir taraftan fiyatını hesaplarken bir taraftan imalat aşamalarında kullanılacak olan ürün ağacını ve rota bilgilerini belirler ve siparişe özel bir ürünü oluşturur ve bu yeni ürüne de yeni bir konfigürasyon numarası verir. Bu sayede sizin sadece ana kurulları bir sefer sisteme tanımlamanız yeterli olur. Teklif verildikçe veya sipariş geldikçe, oluşabilecek tüm opsiyonlar için ana veriler ( konfigürasyon no, ürün ağaçı, üretim rotası ) sistem tarafından otomatik olarak oluşturulur.
Bu kapsamda ürün konfigürasyonu işletme içinde Satış Departmanı, Mühendislik ve Ürün geliştirme departmanı ile imalat departmanı arasında koordinasyonu yürüten orkestra görevi görür. Her bir departmana da işlerini yürütmede genel olarak aşağıdaki faydaları sağlar;
Satış Departmanı -Teklif ve Sipariş Yönetiminde
· Doğru sipariş alma
· Sipariş Giriş kolaylığı
· Konfigurasyona özel maliyet hesaplama
· Termin Hesaplama Simülasyonu
Mühendislik ve Ürün Geliştirme Departmanı -Üretim Üerilerinin Yönetiminde
· Generik Ürün Ağacı- Opsiyonlara bağlı olarak seçilen malzemeler
· Generik İşakışı- Opsiyonlara bağlı olarak seçilen malzemeler
· Konfigürasyon kodlarının yaratılması
· Formüller tanımlayabilme – Ürün ağaçı miktarları ve işakışı süreleri
Üretim Departmanı- Üretim izlemede ve imalat aşamalarında
· Siparişe özel ürün ağacı ve isakışı ile üretim
· Sipariş-İşemri-Tedarik-Satınalma zincirinin kurulması
· Üretim işemrilerinin Sipariş bazlı izlenebilmesi
IFS ERP Konfigürasyon Yönetimi
IFS Üretim konusundaki uzmanlığı sayesinde Müşteriye özel üretim yapan firmaların, çok seviyeli ürün konfigürasyonu sayesinde, ister müşteriye özel tasarım, ister siparişe özel üretim ya da siparişe özel montaj yapsın; her seviyedeki konfigürasyon gereksinimlerini eksiksiz bir biçimde karşılamaktadır. Bugün Türkiye’de Durmazlar Makina, Samet Mobilya, Friterm Termik Cihazlar, Mioro Kuyumculuk aktif olarak konfigürasyon kullanan müşterilerdir.
Bir örnek üzerinde konfigürasyonun nasıl çalıştığını anlatmak gerekirse:
1. Sistemde ürünlerinizi özellik kırılımı olmaksızın envanter kartı olarak tanımlarsınız.
Sonrasında kırılımınızı belirleyecek özellikleri çıkarırsınız.
Örneğin ürünümüz A1 Serisi Ahşap Masa olsun. Bunun kırılımını belirleyecek özellikler (IFS’te karakteristik olarak geçer) şöyle sıralanabilir
Ahşap Cinsi
Meşe
Kayın
Armut
Cila Tipi
Mat
Parlak
Ayak Tipi
Ahşap
Metal
Herbir kırılım için baştan bir ürün ağacı yapsanız sadece yukarıdaki kısıtlı örnekte bile A1 serisi için 3 x 2 x 2 = 12 farklı mamul kodu, onlara bağlı yar mamul kodlarının ve ürün ağacı / rotalarının yapılması gerekir. Yaptığımız konfigürasyon tipi projelerde gördüğümüz örnekler ve karakteristik derinlikleri bunun çok çok fazlasıdır. Herbir ürün için 100.000 ayrı kod açtırmayı gerektiren örnekler olmuştur. Bu da standart bir ürün ağacını imkansız kılmaktadır.
2. Dinamik Ürün Ağacı ve Ürün Ağacı Alternatifi
100.000 kod açıp herbiri için ürün ağacı nasıl olur demek yerine, IFS bir dinamik ürün ağacı oluşturma imkanı vermiştir. Ahşap Cinsi = Kayın, Cila Tipi = May, Ayak Tipi = Metal olduğunda sistemin nasıl davranması gerektiği ile ilgili kuralları tanımlıyorsunuz.Bu kural ve tanımlamalar her türlü koşul ve formülasyon desteği ile donatıldığından akla gelebilecek her türlü tanımlamayı olanaklı kılmaktadır.
3. Dinamik Rota ve Rota Alternatifi
Aynı şekilde 100.000 kod için tek tek rota tanımlamak yerine bunların kurallarını belirlemek mümkündür. ”Seçilen özellikler doğrultusunda ürün şu operasyonlardan geçer, bu operasyonlardan geçmez”; ”Metal ayak takılması 0,1 saat sürerken ahşap ayak takılması 0,2 saat sürer”e kadar istenebilecek maksimum detaya kadar kural tanımlama imkanı sistem tarafından sunulmaktadır.
4. Yarı Mamul ve Hammadde Seviyesi Desteği
Bu konfigüratif özelliğe, çok az sayıda yazılım sahiptir. Bunların bir kısmında da, yarı mamul ve hammadde seviyesinde konfigürasyon özellikleri kullanılamamaktadır.
Bazı üretim tiplerinde bu sıkıntı yaratabilmektedir. Ürünü ilk seviyede tek kırılımda tutup ikinci seviyede yine binlerce ürün ağacı ve kod tanımlamak zorunluğu ortaya çıkabilmektedir.
IFS ise size, ürün ağacının her seviyesini konfigürasyonlu yapabileceğiniz gibi istediğiniz seviyede kesip, kestiğiniz seviyenin alt tarafını standart ürün ağacı olarak devam ettirme imkanı sağlar.
5. Konfigürasyon ID
Seçilen özellikler ile birikte sistem bir konfigürasyon numarası oluşturmaktadır (herbir seçim opsiyonu için). Örneğin Ahşap Cinsi = Kayın, Cila Tipi = Mat, Ayak Tipi = Metal olduğunda konfigürasyon_id = 10001 olmakta, Ahşap Cinsi = Kayın, Cila Tipi = Parlak, Ayak Tipi = Ahşap- olduğunda konfigürasyon_id = 10004 olmaktadır. Bu noktadan sonra id ve parça kodu her yerde birlikte hareket etmektedir. Yani sistem aslında arka tarafta akıllı bir kod oluşturmakta diyebiliriz. Herşeyden önemlisi ürün A1 konfigürasyon 10001 şeklinde ürünü gördüğünüz heryerde (sipariş, teklif, stok, iade, iş emri, bakım emri vb) bu konfigürasyonun içeriğini (Ahşap Cinsi = Kayın, Cila Tipi = Mat, Ayak Tipi = Metal) görebilmektesiniz.
IFS Konfigürasyon Yönetimi sayesinde, müşterilerinizin özel ihtiyaç, istek ve beklentilerine uygun özelleştirilmiş ürünleri tasarlayıp üretebilme imkanı, rekabet avantajı elde edersiniz. Ürün ve parça akışlarında oluşabilecek yüz binlerce kombinasyonu, kolay bir şekilde yönetebilirsiniz. Size bütün bu özellikleri sunan IFS Konfigürasyon Yönetimi, sipariş alımından malzeme yönetimine, üretimden nakliyata kadar tüm ön ve arka ofis proseslerinde yardımcınız olacak, uçtan uca bir çözüm sunar.
Müşterilerinize 10 binlerce ürün seçeneği sunabilmek ya da üretim sırasında 10 binlerce seçenekle baş başa kalmak… Seçim sizin.
İsmail Yıldırım
Kıdemli Satış Öncesi Danışmanı, IFS Türkiye
