ERP HABER – Tukaş, tarladan son ürüne tüm aşamaları Microsoft Dynamics AX ile izlemeye karar verdi. Gıda sektörünün önde gelen kuruluşlarından Tukaş, gerçekleştirdiği ürün yatırımları sonucu yılın her dönemi üretim yapan bir şirket haline gelirken, büyüklüğü 2000′li yıllarda üç katına ulaştı.
250′yi aşkın ürünü bulunan Tukaş, yılda 150 bin ton üretim kapasitesine sahip tesislerinde faaliyetlerini sürdürüyor. 2001 yılı itibariyle hızlı bir büyüme trendine giren Tukaş, tarladan son ürüne tüm aşamaları Microsoft Dynamics AX ile izlemeye karar verdi.
Durum
Gıda sektörünün güçlü kuruluşu Tukaş, 1962 yılında Manisa’nın Turgutlu ilçesinde kuruldu ve 1967 yılında Oyak Ordu Yardımlaşma Kurumu tarafından satın alındı. 1967 yılından bu yana bir Oyak iştiraki olarak sürekli yükseliş trendi gösteren Tukaş; 1994 yılında şirket ödenmiş sermayesinin yüzde 28′ini halka arz etmiş ve İMKB’de işlem görmeye başlamıştır. Yüzde 72’si halen Oyak’a ait olan Tukaş, ekonomiye sağladığı katkı ve ülkemizin sosyal yaşamında oynadığı aktif rol ile güçlü bir kurum olan Oyak’ın bünyesinde faaliyetlerini sürdürmektedir. Genel merkezi İzmir’de bulunan Tukaş, üretim faaliyetlerini Manisa’nın Turgutlu, İzmir’in Torbalı ve Balıkesir’in Manyas ilçelerindeki fabrikalarında gerçekleştirmektedir. Üretim kapasiteleri toplam 150.000 ton/yıl olan tesislerinde modern koşullarda üretim faaliyetlerini sürdüren Tukaş, geniş ürün yelpazesine sahiptir. Tukaş’ın salça, konserve (sebze konserveleri, hazır yemekler, haşlamalar ve kompostolar), turşu, reçel ve bal, şarküteri, sos (ketçap, mayonez, hardal, acı biber sosu ve biberli ezme), toz ürün (hazır tatlı, hazır çorba, puding, krem şanti, pasta yardımcı malzemeleri) ve dondurulmuş gıda ürün gruplarında 250′yi aşkın ürünü bulunmaktadır. Geçtiğimiz yıllarda yalnızca yılın belli dönemlerinde üretim yapabilen Tukaş, 2001-2003 yıllarında gerçekleştirdiği ürün yatırımları sonucu geliştirdiği yeni ürünlerle yılın her dönemi üretim yapabilen bir şirket konumuna gelmiştir.
Tukaş’ın kalite vizyonu; tüketici taleplerine en iyi şekilde cevap verebilen, kaliteli üretim anlayışını benimsemiş, pazar payının artırılmasını ve teknolojisini iyileştirmeyi hedef alan, liderlik statüsünü sürekli geliştiren bir “Dünya Markası” olmaktır. İhracat hacmini sürekli genişleten Tukaş, toplam satış gelirlerinin %35-40′ını 63 ülkeye yaptığı ihracattan sağlamaktadır. İç pazarda, sürekli penetrasyon artışı ile 58 bin’i aşkın satış noktasında Tukaş ürünleri satılmaktadır.
Tukaş, ürün çeşitleriyle “mega gıda markası”, yaygınlaştırdığı ihracat kanalıyla da bir “Dünya markası” olma yolunda hızla ilerlemektedir.
Özellikle 2001 yılı itibariyle hızlı bir büyüme trendine giren Tukaş, üretim ve satış kapasitesini üç kat artırdı ve bu noktada mevcut otomasyon sistemleri ihtiyaçlarına yanıt vermemeye başladı. Alternatif çözümler araştırmaya başlayan Tukaş, hem üretim takibi hem de süreç izlenebilirliği elde etmek istedi. Tukaş’ın teknoloji iş ortağı Oyak Teknoloji’nin CRM, ERP ve Dataware House çözümlerinden sorumlu Yazılım Ekibi Bölüm Müdürü Hakan Balat; Tukaş’ta hayata geçirilmesi beklenen izlenebilirlik kavramını şöyle tarifliyor; “Gıda sektöründe izlenebilirlikten kasıt; raftan aldığınız herhangi bir ürünün, hangi tarihte, hangi makinede, hangi hammaddeler kullanılarak, hangi işçi tarafından, ne zaman üretildiği, içinde kullanılan hammaddenin hangi tarihte kimden alındığı, alındığı andaki kalite özelliklerinin ne olduğu gibi akla gelebilecek bütün aşamalarıyla birlikte, nihai ürün haline geliş sürecinin tüm detaylarıyla on line olarak izlenebilmesidir.” İzlenebilirliği böyle tarif ettiğimizde, Tukaş’ın 250′yi aşkın ürün grubunda bunu sağlamak çok ciddi bir iş haline geliyor. Tukaş’ta her ürün için ayrı bir üretim tekniği ve her üretim tekniği için de ayrı izlenebilirlik standartları ve kalite özellikleri söz konusu. Bir toz ürünün, konservenin ya da dondurulmuş bir ürünün üretim süreçleri karşılaştırıldığında; izlenebilirlik ölçütlerinin birbirinden çok farklı olduğu görülüyor. Tek tip bir üretimin mümkün olmadığı Tukaş’ta, fabrika içinde fabrikalar, ürün içinde ürünlerden söz etmek mümkün. Tukaş’ın teknoloji arayışını tetikleyen nokta da burasıydı. Böyle bir hacimde kaliteyi kontrol altında tutabilmek giderek zorlaşıyordu. Üstelik, Manyas, Turgutlu ve Torbalı’da olmak üzere üç fabrika ve İzmir’deki Genel Müdürlük arasındaki bilgi akışının online ve tutarlı bilgilerle karşılanması ihtiyacı vardı. Daha önce kullanılan sistemlerde gün sonu işlemlerinde bir mutabakat yapılması gerekiyordu. Bütün işlemlerin online yapılmasına; her fabrikanın diğer fabrikanın stoğunu online takip etmesine; malzeme ihtiyaç planlaması yapılarak, fabrikalar arasında ihtiyaçların karşılanabilmesine ihtiyaç vardı. Sonuçta Tukaş’ta, sağlam bir kurumsal kaynak planlama altyapısının kurulması gerekiyordu.
Çözüm
Tukaş’ın teknoloji iş ortağı ve Oyak Grup şirketi Oytek’in Yazılım Ekibi Bölüm Müdürü Hakan Balat, Axapta’yı Microsoft’un satın almasıyla birlikte yakın takibe aldıklarını ve incelemeleri sonrasında ihtiyaçlara çok uygun bir paket olduğuna karar verdiklerini belirtiyor; “Microsoft Dynamics AX, esnek, çabuk uyarlanabilir, katmanlı mimarisi, teknolojik altyapısı ve kolay kullanım özellikleriyle Türkiye şartlarına uyarlanabilirliği çok üst seviyede bir paket. Rakiplerinin katı ve kesin kuralları, bu üründe daha esnek. Elbette, sistemlerin bir omurgası vardır, belli kurallara uymak ve o kurallar çerçevesinde işinizi yönetmek zorundasınız ama Microsoft Dynamics AX’ta, kendi kurumsal kültürünüze uygun karar vermenizi sağlayacak esnek bir altyapı var. Türkiye büyümekte olan bir ülke ve dinamikleri çok hızlı değişiyor. Bu değişime ayak uydurabilmek için söz konusu esneklik önemli bir önkoşuldu. Kesin kurallarla 30 yıl boyunca aynı üretim tekniğini uygulamamız, Türkiye için gerçekçi değil. Şirketlerin, baştan aşağı üretim ve yönetim tekniklerini değiştirebilecekleri ihtimalini hep göz önünde bulundurmak zorundayız. Microsoft güvencesini arkasına alan böyle bir ürün bizim için de daha anlamlı hale geldi.”
“ERP paketi arayışımızda belirlediğimiz ihtiyaçlarımıza cevap vermesinin yanısıra fiyat-performans avantajı, esnek raporlama ve arayüzlerle kolay program geliştirme imkanı, katman mimarisi ile modifikasyonların hızlı devreye alınabilmesi/yönetilmesi ve Microsoft ürünü olması nedeniyle teknolojik gelişmelerin sürekli izlenecek ve uygulanacak olması, AXAPTA seçimini yapmamızda etkili oldu.” Bahriye Öney – Bilgi İşlem Müdürü – TUKAŞ
Tukaş da aynı nedenlerle Microsoft Dynamics AX’ı tercih edince, proje başlatıldı. İki yıl önce başlatılan proje, bir yıldır hayata geçirilmiş bulunuyor. Projenin başlama aşamasında detaylı bir sistem analizi süreciyle ihtiyaçlar tespit edildi. Bu süreçte Microsoft, analiz ve tasarımın üzerinde şekilleneceği metodoloji konusunda destekte bulundu, karşılaşılan sıkıntılarda yardımcı oldu. Hakan Balat, analiz sürecinin uzun olmasının nedenini şöyle açıklıyor; “Oytek olarak bu sektöre yatırım yapma ve çok iyi bir ürün ortaya çıkarma konusunda kararlıydık. Gıda sektörüne özel çok fazla ayrıntının olması nedeniyle bu projeyi bir prototip olarak ele aldık ve analiz sürecini uzun tuttuk. Microsoft Dynamics AX üzerine eklentiler (Add-on) geliştirdik.” Oytek, Microsoft Dynamics AX’ı, özelleştirmesiyle, uygulamasıyla gıda sektörüne özel bir çözüm olarak konumlandırdı. Geliştirilen en önemli eklenti, tamamen Türkiye’deki tarım ve müstahsil yönetimine yönelik hazırlanan tarım modülü oldu. Burada sözleşmeli tarım faaliyetlerinin takibi, sözleşmeli müstahsille olan ilişkilerin takibi, ekim dikim planlaması, hasat planlaması ve hasat takibi gibi alt modüllerden oluşan ayrıntılı bir tarım modülü yazıldı. Böylece tek platformda bütünleşik bir çözüm ortaya konmuş oldu. Yaklaşık bir buçuk senelik analiz, tasarım ve geliştirme sürecinin ardından, proje canlı kullanıma başladı ve yaklaşık bir yıldır da yürürlükte.
Hakan Balat, gıda sektörüne yatırım yaptıkları için üzerindeki geliştirmelerinin sürekli devam edeceğini ve eklentileri daha da genişleteceklerini belirtiyor. Örneğin, müstahsil sürecinin üzerine organik tarım yapan firmalar için bir sertifikasyon takibi alt modülü eklemeyi planlıyorlar.
Yararlar
Tukaş, Microsoft Dynamics AX’a geçerek, üretim yönetimi ve üretim takibi konusunda oldukça ileri bir adım atmış oldu. Projeyle birlikte elde edilen izlenebilirlik, en önemli kazanımlardan biriydi; tüm kalite belirleyici alt süreçlerin her aşamada izlenebilirliği ve kalite kontrol modülü son derece önemliydi. Son kullanma tarihi geçmiş, üretim veya sevkıyat tarihine kadar son kullanma tarihleri geçecek ürünlerin işleme alınmasına izin vermeyen bir sistem kuruldu. Otomatik kalite emirleri oluşturularak, daha üretim başlamadan ayrıştırma yapılması sağlandı ve böylelikle yüksek bir kalite standardı garanti altına alındı. Ayrıca, dağıtık yapıdaki fabrikalar için tek bir online sistem kuruldu. Bu sistem üzerinde tüm fabrikaların durumuyla ilgili anlık haberleşme olanakları sağlandı. Süreç onay işlemlerinde otomasyona geçildi. Tukaş, özellikle satın alma onayları, satış onayları ve muhasebe onayları gibi konularda ıslak imza yükünden büyük ölçüde kurtuldu. Esnek raporlama olanağı sayesinde statik bir raporlama yapısı olan eski sistemlerinden sonra büyük bir rahatlama elde ettiler. Sistem üzerinde, kullanıcıların sorgulama mantığıyla oluşturulan yapı, kullanıcının istediği bilgiye kolaylıkla erişimini sağladı. Tukaş, kota prim yönetimi, kampanya yönetimi, kampanya takibi, kampanya giderleri, satış oranları arasındaki değerlendirmeler gibi yönetime hızlı rapor ve bilgi sağlayabilecek bir altyapıya kavuştu.
“Tarladan son ürüne kadar tüm aşamaları Microsoft Dynamics AX’da izliyoruz. Böylece hem kalite kontrollerimizi son derece güvenilir hale getirdik, hem detaylı maliyet ve tahsilat analizleri yapabildiğimiz, anlık bilgiye hızlı erişim sağlayabildiğimiz, esnek raporlama olanağına kavuştuğumuz, doğru kararlar almamızda bizi destekleyen bir yapıya kavuştuk. Microsoft Dynamics AX, ayrıca süreç performans değerlendirmeleri için de bir altyapı oluşturdu.”
Bahriye Öney – Bilgi İşlem Müdürü – TUKAŞ
Hakan Balat, ERP sistemlerinin bir temel oluşturduğunu, bu temelin bir satış otomasyonuyla, web teknolojileriyle desteklenerek, bir pazarlama aracına ya da bir CRM uygulamasına da dönüşebileceğini belirtiyor; “Bu yapının üzerine inşa edilecek daha çok şey var: İnternet uygulamaları, CRM, satış performansı ölçümleri, verimlilik/karlılık analizleri gibi Kurumsal Zeka özelliklerinin kazandırılmasıyla devam edecek oldukça kapsamlı projeler önümüzde duruyor.”
PROJEYE GENEL BAKIŞ
Müşteri Profili
Genel merkezi İzmir’de bulunan Tukaş, üretim faaliyetlerini Manisa’nın Turgutlu, İzmir’in Torbalı ve Balıkesir’in Manyas ilçelerindeki fabrikalarında gerçekleştirmektedir. Üretim kapasiteleri toplam 150.000 ton/yıl olan tesislerinde modern koşullarda üretim faaliyetlerini sürdüren Tukaş, geniş ürün yelpazesine sahiptir. Tukaş’ın salça, konserve (sebze konserveleri, hazır yemekler, haşlamalar ve kompostolar), turşu, reçel ve bal, şarküteri, sos (ketçap, mayonez, hardal, acı biber sosu ve biberli ezme), toz ürün (hazır tatlı, hazır çorba, puding, krem şanti, pasta yardımcı malzemeleri) ve dondurulmuş gıda ürün gruplarında 250′yi aşkın ürünü bulunmaktadır..
Ticari Durum
Özellikle 2001 yılı itibariyle hızlı bir büyüme trendine giren Tukaş, üretim ve satış kapasitesini üç kat artırdı ve bu noktada mevcut otomasyon sistemleri ihtiyaçlarına yanıt vermemeye başladı. Alternatif araştırmaya başlayan Tukaş, bir ERP çözümü ile hem üretim takibi hem de süreç izlenebilirliği elde etmek istedi.
Çözüm
Teknolojik gelişmelere açık altyapısı, ardındaki Microsoft desteği, esnek raporlama ve programlama olanağı, parametrik kurulum ve detaylı takip imkanı, fonksiyonel üstünlük, kullanım kolaylığı, fiyat/performans avantajları nedeniyle Microsoft Dynamics AX’da karar kılındı.
Faydalar
Hammadde ve Mamul Parti Takibi
•Tarladan Son Ürüne İzlenebilirlik
•SKT ve Kalite Spesifikasyon Takibi
•Detaylı Maliyet ve Tahsilat Analizleri
•Süreç Onay İşlemlerinde Otomasyon
•Anlık Bilgiye Hızlı Erişim ve Birimlerarası Bilgi Alışverişinde İyileşme
• Rapor Sayısında Azalma (Esnek Raporlama)
• Süreç Performans Değerlendirmeleri İçin Altyapı
Microsoft Türkiye İş Ortağı : Oyak Teknoloji
